Marc Ribot – Silent Movies (Pi Recordings)

Marc Ribot godinama unazad paralelno i unakrsno istražuje domete sopstvenog izraza u kubano-roku i džezu, prljavom ili popularno nazvanom „punokrvnom“ roku, atonalnim kompozicijama i tribjut albumima, slobodnoj i navođenoj improvizaciji, i na mnogim drugim poljima. Za razliku od većine gitarista čija se istraživanja zvuka i komponovanja odvijaju u okviru jednog ili nekoliko srodnih pravaca te neizbežno zapadaju u hermetičnost izraza, Ribot ulaže sebe kao autora i izvođača u svaki stil koji razotkriva, živi stečena iskustva koristeći ih u potpuno neočekivanim situacijama.

Silent Movies je solo-ploča, inspirisana Ribotovim iskustvima komponovanja prateće muzike za Chaplinov film The Kid u koncertnoj dvorani Merkin januara 2010, kao dela Njujorškog festivala gitare. Neke kompozicije su pisane za dokumentarac El General Natalije Almade o meksičkom vladaru Plutarcu Eliasu Callesu. Sous le ciel de Paris je obrada naslovne numere istoimenog klasika Juliena Duviviera, a Solaris muzička reakcija na klasik Tarkovskog koji je daleko i od harmonski prezasićene, i od svedene ambijentalne muzike Soderbergovog rimejka. Ostale teme komponovane su za jos uvek nedovršeno rediteljsko ostvarenje Johna Malkovicha Drunken Boat.

Ostvarena „sinematičnost“ koju kritičari pripisuju kao najveću vrednost ovom albumu je, kao kategorija sama po sebi, varljiva i otvorena za redefinisanje svakom ko se bavi muzikom ili filmom. Muzika je nemi film lišila dvodimenzionalnosti, a film joj je zauzvrat dao izmenjenog uživaoca koji kao izrazito vizuelno biće, traži ono prostorno, sugestivno, narativno i kinetičko. Kompozicije na Silent Movies podstiču slušaoca da razmišlja o muzičkim elementima koji u umu tvore sliku zamrznutog frejma, i o field–recording zapisima (saobraćaj, glas, buka, zvuci vode) koji ističu kinetički potencijal istog.

Za razliku od Moondoga koji je svojevremeno buku 6. avenije ispunjavao romantičarskom strašću za egzotičnim i neiskvarenim, ritualno slaveći život, Ribot metropoli pristupa introspektivno i pušta da mu se zvuk grada uvuče u kosti i probudi setu, i pored toga što mu je prvenstveni cilj muzičko uobličenje. Svako mešanje „zvučne scenografije“ i muzike kod Ribota je daleko od klišeiziranog muzičkog toposa, zato što na umu ima prevashodno dobrobit kompozicije i prevlast melodije nad teksturama.

Iako snimljen za svega tri dana, Silent Movies je rezultat pažljivog oblikovanja i prezentacije materijala, gde i redosled pesama ide u prilog sinematičnosti i ukazuje na brojne transformacije u stilu izvođenja i suptilnom smenjivanju žanrova kroz album. Šarm minulog doba u Delancey Waltz biva zamenjen kontemplativnim, flamenkom inspirisanim Flickerom, koji vodi u muzički svedenu Empty iz koje se rađa oštrina i drskost Neil Youngovog Dead Man saundtreka u Natalia in Flat Major.

Istraživanje svemirskog i univerzalnog u akustičnom gitarskom zvuku u Solarisu preliva se u svedeni i suptilni muzički zapis zimskog pejzaža u Requiem For A Revolution. Idealizam i pragmatizam nestaje u humorom ovenčanom Fat Man Bluesu. Gitaru koja zvuči kao da je iskopana sa kakve stare ploče na 78 obrtaja u temi Radio, zamenjuje buka, škripa, i vriska uvoda Postcard from NY, da bi nas dalji tok iste pesme uveo u Ribotov istraživački svet u kojem se prepliću Chaplin, džez i klasika, i riskantni izvođački potezi u numeri The Kid. Album zatvara Sous le ciel de Paris, gde se emotivnost postiže istovremenom elegancijom i fizikalnošću izvođenja, i tako pesma poznata po Edit Piaf dobija potpuni obrt u načinu sagledavanja osnovne građe.

Ovo nije album novopronađenih kompozicija usnulih i ustoličenih velikana Villa-Lobosa ni Torua Takemitsua, ovo je Ribot sa svim onim elementima koji su ga učinili i slavnim i predmetom kontroverzi, Ribot kome se smeši respektabilni status prethodno pomenutih autora.

Marc Ribot – gitara